Hamiguitan, Ang Talagsaon Mong Katahum

Poetry by | March 17, 2025

Daghan kaayo kog madungog mahitungod kanimo,
Gikan sa akong mga suod nga mga amigo.
Tungod sa imuhang talagsaong katahum,
Ako usab nga naminaw, taas ang paghandum.
Sa wala ko damha nga panahon,
Adunay miabot kanako nga imbistasyon.
Kahinangop og kalipay nga akong gibati,
Kini nga emosyon akong nasinati.
Sa nagkaduol na ang adlaw,
Kahadlok maoy nipatigbabaw.
Mga hungihong nga akong nadunggan,
Ang pagkab-ot kanimo, daghan og kalisdanan.
Miabot ang takna sa pagduaw kanimo,
Hilabihang kalipay ang gibati ko.
Sa talagsaon mong katahum nga akong nakita,
Walay sukod akong pagpasalamat kang Magbabaya.
Huni sa mga kalanggaman,
Nahimong musika sa akong dalunggan.
Haguros sa presko nga hangin,
Naghatag og kalinaw sulod sa akong kasing-kasing.
Dili gayod naku ikalimod nga sa imong kaanindot,
Daghan ang gusto kanimo mokab-ot.
Katahum mo nga imong gipakita,
Sama sa tubig nga walay katapusan nga midagaya.
Kami nga gitahasan mo nga modumala,
Pagpreserba og pagpanalipod among gimantala.
Wala makawang ang akong paghandum,
Tungod sa talagsaon mong katahum.

Si Ildefonso usa ka mahigugmaon sa arte ug kabukiran. Siya kasamtangan nagpuyo sa probinsya sa Davao Oriental.

Balud sa Kapalaran

Poetry by | March 17, 2025

“Balud sa kapalaran hunong na sa imo kanako’ng pagdagmal,” mao ang giawti ni Lola kanako. Gikanta niya kini agig paghandum sa mga balud nga mitamparus sa lapyahan.
Kadtong makabungol nga hadyong sa unos ug liti nga iyang natagamtaman.

Karon, nia siya. Hugot nga mikupot sa pisi nga gihikot sa duyan nga akong gisapnayan. Dungan sa pag-abri sa iyang mga ngabil, miuyon ang iyang mga tudlo sa pagtabyug niining gamay ko’ng lawas.

“Nalisang ako nga ibanlas sa baybayon,” siya mipadayon sa awit ni Max Surban. Iyang tingog daw hagawhaw ingon lang sa gapnud nga nagpalawud niining kinabuhia— walay hunong sa pagpasipala.

Didto, sa tumoy sa iyang awit, ako mitimbakuwas. Sa iyang kakurat, siya mikanta sa makusog, “Oh! Balud sa palad ko, hunong na intawon! Oh, hunong na!”Hinapos nga linya sa maong tukar nga hangtud karun, dili niya mahikalimtan.

Lester B. Argawanon is a university instructor from Davao Oriental State University- San Isidro Campus (DOrSu-SIC), teaching language and literature. His poetry often reflects themes of memory, love, and the passage of time.

Nganong Dili Man Ako Usa ka Pintor

Poetry by | March 17, 2025

Dili ako pintor, usa ako ka magbabalak.
Ngano man? Sa akong pagpangagpas, mas pilion pa
nakong mahimong pintor, apan dili man ako. Aw,
pananglitan, nagsugod og pagpintal si Mike Goldberg. Nibisita ko.
“Lingkod, inom,” matod niya.
Niinom ko; nagtagay mi. Nihangad ko.
“Naa kay SARDINAS diha.”
“Oo, kinahanglan man gud na.”
“Oh.” Milabay ang mga adlaw, nibisita ko pag-usab.
Nagpadayon ang pagpintal, ug milabay na usab ang mga adlaw.
Nibisita ko. Nahuman na ang dibuho.
“Hain ang SARDINAS?”
Ang nahibilin nalang kay mga titik.
“Nasobraan ra,” matod ni Mike.

Apan ako? Usa ka adlaw, naghinuklog ko mahitungod sa usa ka bulok: kahil.
Nagsulat ko og usa ka linya bahin sa kahil.
Sa dili madugay, usa na kini ka tibuok panid sa mga pulong, dili lang mga linya.
Unya nadugangan pa og laing panid. Daghan pa gyod—
dili lang mahitungod sa kahil,
kundili sa mga pulong, sa kung unsa ka makalilisang ang kahil
ug ang kinabuhi. Milabay ang mga adlaw.
Naa na kini bisan sa prosa. Ako, usa ka tinuod nga magbabalak.
Nahuman ang akong balak, ug wala man gani ko makahisgot
bisan og gamay mahitungod sa kahil.
Dose kini ka balak. Gitawag ko kini og KAHIL.Ug usa ka adlaw, sulod sa palko,
nakita ko ang dibuho ni Mike, giulohan kini og SARDINAS.

Si Gerwin Vic Evarretta Bhuyo usa ka magtutudlo nga OFW sa Bangkok, Thailand. Kinaham niya ang pagkuha og mga hulagway, pagsulat og balak ug sugilanon. Kon walay kakulian, magyampungad siya sa mga ipahigayong book sale events. Kining balaka hinubad sa Inenglis nga balak ni Frank O’Hara.

Pagbiya sa Kahilom

Poetry by | March 17, 2025

Gitabyog sa mahuyang nga hangin
Ang nag-inusarang layang dahon sa Talisay,
Nanamilit sa iyang ulahing sayaw.
Nahiplos ang pungango
Sa sangang iyang gitapotan
Ug mipahiluna paingon sa
Malinawong lim-aw nga tubig
Diha sa tiilan sa baybayon.
Way kisaw.
Way pisik.
Ug sa hilom
Mihigda ang layang dahon—
Mipauraray sa tabyog sa musika
Sa gagmayng sulog sa baybayon.
Pila ka gutlo, nasiak ang ginikanang
Sanga sa kahoy.
Nahagbong kini paingon sa layang dahon—
Malinawong naunlod sa hilom nga tubig
Ug wala ko na kini mahikaplagi pag-usab.

Si Shaira S. Camsa usa magtutudlo nga gikan sa Davao Oriental State University-San Isidro Campus. Nahimo siyang fellow sa balak sa Ateneo de Davao University Summer Writers Workshop 2024.

Ang Pamimingwit nina Liloy at Danoy

Fiction by | March 17, 2025

“Isa…dalawa…tatlo. Tatlong tilapya na ang nabingwit ni Liloy sa ilog. Yohooo, may makakain na kami!” bulalas niya.

Samantala, wala pang nahuhuli si Danoy, ang kaibigan ni Liloy. Tahimik lamang siya. Nakasandal siya sa isang malaking bato. Tinitingnan niya ang isang tilapya sa ilog. Lalapit-lapit ito sa pain ng kaniyang pamingwit na kawayan.

“Pag nakalimang isda na ako, baka mauna na ako ‘yo, Noy, ha. Baka nagugutom na sila sa bahay,” sabi ni Liloy.

Tumango lamang si Danoy. Nakaramdam siya ng inggit. Sa isip niya, “Buti pa sina Liloy, may makakain na, kami, wala pa.”

Ilang sandali pa, gumalaw-galaw ang pamingwit niya.

“Salamat, salamat, may makakain na kami!” sigaw niya.
Continue reading Ang Pamimingwit nina Liloy at Danoy

Home

Poetry by | March 17, 2025

Flipping empty pages,
letters yet to be inked
and lines yet to be formed.
Fingertips feeling every surface
on each page, every corner,
searching for familiar spaces
of home to return to,
and maybe to conjure
thoughts she refused to share,
trapping the mind, a loop of angry why’s.
Flipping the same pages,
quiet and still, eyes glare out the window,
but the mind travels through ghosted places
of exchanged I love you’s, I miss you’s.
What page were she in?
What page was I then?
The mind rummages through signs,
since when were we not on the same page?
The eyes cannot cry, but the heart throbs
for the self, to exhale, “Let go.”
Flipping pages void of ink,
thirsty for the essence of home,
the hand dances as it carves away
a facade of anger and frustration
into unsaid words the heart wishes
be inscribed onto the vast pages of the Universe
and so I said “Alyssa,” my pen trembling
as it bleeds your name, mingled with droplets
of little worlds, of yesterday’s once shared,
now being set free, the mind and heart finding a home

on this quenched page
I wrote, “Make sure to eat.”

Andrey Jane P. Caridad is a graduate of Bachelor of Arts in English (major in Creative Writing) from the University of the Philippines Mindanao in the year 2018 with a latin honor of cum laude. She currently resides in the Minahasa Utara region of North Sulawesi, Indonesia. She teaches English in the elementary section of Manado Independent School.

Pagkapot sa Kasanag

Poetry by | March 17, 2025

Dulom na ang palibot,
Ang mga mata wala sang pahuway,
Ang mga tiil gasaot,
Ang mga kamot gakapkap.
Kasanag,
Diin ka?

Hindi maka-uswag,
Nagahibi ang mga mata,
Nadulaan sang balatyagon ang tiil,
Gitago sa likod ang kamot.
Kasanag,
Ikaw nalang ang paglaum

Diin ang pakadtuan?
Sa pangalipay na wala katapusan.
Diin ang dalan?
Hindi ko bal-an.
Yara ako sa kadulom,
Patuloy gatindog sa kawalan.

Ang akon lawas gusto na magsuko,
Sa kadulom, gaandam na magpalamoy.
Pero nagsanag akon panan-aw,
Ang akon mga tiil ginahagad,
May nagkapot sa akon kamot,
“Tara,” hambal niya sa akon.

Makauswag na,
Luha kay ginpahid,
Tiil nakabuhi,
Sa kamot, may naggabay.
Kasanag,
Nag-abot ka.

Sanag na ang palibot,
Nakita sila sang akon mga mata,
Akon mga tiil gadungan saila pagdalagan,
Habang ang mga kamot nakapalupot,
Kasanag, nag-abot ka na gid,
Halin sa mga nagakapot sa akon kamot.

Cyrene Grace B. Ledesma is currently a grade 12 HUMSS student from Notre Dame of Marbel University – Integrated Basic Education. She is 17 years old living in the City of Koronadal, South Cotabato. She is the current associate editor in Filipino of the student publication named Himbon Marista.

Ang Damuhan nga Gatubo sing Mataas

Poetry by | March 17, 2025

Nagbugha ako sang hangin halin sa akon baba
nga puno sang pagdadalawang-isip.

Sa idalom sang mahipos nga langit,
May isa ka butang nga sing ngalan.

Ang hilamon sa gilid nagatubo sing mataas,
Wala ginaatiman,
Wala mapadaku.

Isa ka tumpuk sang uga nga dahon,
Ginbilin nga wala maatiman.

Bisan nagamata ang adlaw,
Bisan pa ang mga pispis nagakanta kag nagasayaw,
Wala gihapon sang ngalan ang mga butang
Bangod ang tanan wala maatiman.

Moncheska D. Delfin is a graduating 12th grade student of Notre Dame of Marbel University- Integrated Basic Education Department. She is currently 17 years old, and residing in the City of Koronadal, South Cotabato. This poem was published in zine titled “Pagtindug, Pagtingog” along with other poems written by the HUMSS strand students in St. Joseph of NDMU.