Dogs Without Names

Nonfiction by | May 13, 2018

‘Man and animals are partly the same. Both deserve love, loyalty and law.’

I have two dogs. They don’t have names. They are Brown and Dalmatian. The latter is a combination of spotted black and white colors. One morning, when I woke up, I heard somewhere in the house faint crying voices. I was not sure what it was. And so I went outside from the main room. I found out that pups have just been delivered by the mother dog. They just went inside my house, and sought comfort at my terrace. I pitied them very much. I bought powdered milk, mixed it with water and served it to the little dogs and the mother dog.

I roamed around my neighborhood telling them that a dog has just delivered her puppies in my house, and they replied that the pups already belonged to me since they were born inside my house. The five little puppies grew very fast. My budget for food increased because I have six more mouths to feed.

When the dogs were still young, they were led by the mother dog to my immediate neighbor. After a few days, they returned back to my house where they were born.

One day, my neighbor asked to have one of the pups so that he could keep it as his pet. I didn’t hesitate to give it for as long as they are not going to be slaughtered and be served as food during celebrations or party.

It was very difficult to catch these dogs. With my neighbors’ persistence to catch one of the pups; they succeeded and finally, they placed it inside an empty sack.

Continue reading Dogs Without Names

Bag-ong Tuig 2018

Nonfiction by | December 31, 2017

Ang pagsugat sa bag-ong tuig alang kanako, usa ka kulba-hinam nga lumba sa dagan aron malangkat ang ganti nga makatuntong ang imong tiil sa dakong entablado – ang kalibutan nga gasa sa labawng makagagahom ug ang pagsimhot sa unang hangin nga mohapak sa atong aping.

Ang nagsugwak sa nagdasok nga mga tawo ang pagpamalit og pagkaon kay ang lingin nga prutas, bino ug mga sapot nga lingin-lingin ang drowing tungod sa tinuhoan nga simbolo kini sa kwarta og grasya.

Kadaghanan sa Pilipino, lumad o Muslim alegre kaayo sa maong pagpangandam nagsugod tapos sa pasko. Dako kinig hagit sa matag Pilipino ang pagsugat sa bag-ong tuig nga mag-awas-awas ang pagkaon, ilimnon, kwarta mao nga sayo pa lang daan gipangandaman na kini sa matag Pilipino. Kon walay kwarta maningkamot gayud ang ordinaryong Pilipino sa pag-prenda, pagkopras, panghurnal, pagdawat og labada aron maka-kwarta. Ang mga magtutudlo inubanan sa pag-ampo, nga untana ihatag og sayo ang PBB.

Naa koy nakasakay sa dyip, gikan kog NCCC- Uyanguren. Sa dihang nihunong ang dyip sa Victoria Plaza, dunay nisakay nga trabahante sa maong tindahan diri sa Davao. Morag naa pa sa bente anyos iyang pangedaron, hitsuraan gamay ug samtang nakig-istorya siya sa telepono wala nako kapugngi nga maminaw sa iyaha. Sigurado ko nga ka-istorya niya ang iyang inahan, kay nanay ang pulong nga iyang gigamit. Ang iyang tingog daw sama sa hangin nga bugnaw ug buotan kaayo, morag gakson ug halukan ang imong aping sa kamingaw. Pung niya sa iyang inahan, “Nay wa ko kapadala og kwarta nay kay wa koy bakanteng oras, wala pa pud koy sweldo nay. Sige lang nay kay naa man koy gamay nga kwarta diri, ako lang ning ipadala nimo nay.” Akong huna-huna kabuotan ba ning tawhana, nindot pangutan-on og asa iyang probinsya apan na-unhan ko sa kaulaw niatong higayona.

Continue reading Bag-ong Tuig 2018

Itik Nga Walay Balahibo

Fiction by | October 8, 2017

Subo palandungon, wala damha sa akong higala nga kalit mawala ang iyang kauban sa balay nga iyang igsoon,iyang bilas og duha pa ka tuig nga bata nga si Ronron. Tungod kay mag- unsa man sila sa syudad og walay diploma og grado, hinoon makakaon man sila, kay pareho man naay trabaho ang igsoon sa akong higala.

Nanguli sila sa ilang yutang natawhan; ang nahitabo, nag-inusara na ang akong higala sa iyang balay. Nagpoyo si Joseph sa tiil sa Mt. Talomo; mogawas siya sa iyang balay arun motrabaho, Samtang gi- ilog na ang kangitngit sa adlaw, og sugaton siya sa mga sitsit sa langgam, timailhan nga nagsugod na ang lumba sa kinabuhi, og sa likod sa Mt. Talomo, ang baga nga gabon maoy telon sa dakong entablado. Matag buntag sayo, mao kana ang programa sa kinabuhi ni Joseph.

Continue reading Itik Nga Walay Balahibo

Si Buktot ug Ang Iyang Kapalaran

Fiction by | April 16, 2017

Bukid sa Buda. Gianak si Veron. Namatay ang iyang inahan sa pag-anak kaniya kay dako ang iyang ulo.  Dili ulo ang nakita sa komadrona kun di usa ka bukog nga nagburot.

Ang bata usa ka buktot. Sadihang nigawas kini, kalit nipahiyom ang bata.  Nakakita na dayon kini. Usa kini ka kahibulongan ingon sa komadrona. Nidako si Veron nga bayot nga bata.Binabaye, hinay molihok, mokiay’g lakaw ug tabian nga bayot nga buktot.

Makalingaw kaayo si Veron og makawala sa kakapoy ug problema. Apan kontra kaayo siya sa iyang amahan ug inahan. Ginapasipad-an si Veron sa iyang mga pamilya, ginapaligid sa pang-pang ug bakilid. Nagadaro si Veron sa ilang uma aron tamnan og humay. Manglaba, magluto, magbugha og kahoy. Ug wala na nakaantos si Veron, nisakay siya og bus, nilayas siya ug nakaabot sa sentro sa syudad sa Dabaw.

Si Ado gi-anak sa Panaga. Layo kaayo nga lugar gikan sa syudad. Mosakay og bus, habal-habal, motabok og tulo ka sapa, mobaktas og pila ka kilometro, mosakay og kabayo, makaabot lang sa lugar ni Ado.

Si Ado, usa ka himsog nga bata ug bus-ok og lawas hangtud nga nidako kini.   Taas ang ilong ug sakto ang barog, ang iyang mga mata daw sa dili ka makabalibad og naa siyay ihangyo kanimo. Hamis pa gyud ang iyang pamanit murag wala gadako sa uma.Mura siya og anak sa adunahan og pamarong og tan-awon. Sa dihang natapos na niya ang hayskol, nanimpad siya sa syudad.
Continue reading Si Buktot ug Ang Iyang Kapalaran

Katas ng Pawis

Fiction by | February 26, 2017

Umiikot sa ilaw, nararamdaman nya ang init nito. Kumuha siya ng tubig at binuhos ito sa nagliliyab na apoy. Ang bato ay nanghina, napolbo, naging abo at usok sa sanlibutan.

Saksi ang kawayan. Malapista ang saya. Amoy pasko na ang kapaligiran. Sisig, ibang klaseng maanghang na pagkain na nanunuot sa aking lalamunan. Ang tinatagpi-tagping kahoy ay nagsisilbing upuan na bakat na bakat pa ang ugat nito. At sa saliw ng musika ay sabay-sabay na umiindayog ang mga dahon sa kawayan. Samantala ang haligi ay tayung-tayo sa kanyang kinalalagyan.

Ako ay nasisilaw sa liwanag na nanggagaling sa butas ng bintana. Tanaw ko ang liwanag na pumasok sa pagiwang-giwang na pintuan na gawa sa kawayan. Ang hangin ay maaring hindi galing sa langit o baka ito ay bunga lamang ng isang panaginip.

Gusto kong ibuhos ang aking galit sa awit at sayaw. Sa sinuman na kaya akong mahalin ay naaaninag ko ang walang pag-asa sa buhay. Ang lalaki ay hindi sigurado sa kanyang paa ganoon din ang babae.

Gusto kong takasan ang apoy, ang pagawaan ng kutsilyo, ang pagawaan ng uling. Kailangan ko rin ang tunay na pag-ibig. May karapatan ang sinuman mahalin at magmahal. Sadyang hindi lang pantay ang mundo.

Continue reading Katas ng Pawis

The Story of Lake Mainit

Poetry by | September 18, 2016

The virgin forest
The rain forest
The orchids of the forest
The gold and silver of the forest
The unending music of the sky
The waltz of clouds
The rolling hills of clouds
The roaring thunder,
The sparkling lightning
The heaven of silence
The beautiful sleeping lady
White dress embroidered design
A very long hair
A perfect clothing
Adored with silver
The chant of the wind
The cascades of falls
The hiss of the leaves
The whispers of the river
The kiss of the dust
The touch of the branch
The hug of the air
The eyes of the mountain
Continue reading The Story of Lake Mainit